Obszary Ramsar w warmińsko-mazurskim
Konwencja Ramsarska chroni obszary wodno-błotne i jest najstarszą światową konwencją poświęconą ochronie środowiska przyrodniczego. Jej celem jest ochrona i zrównoważone użytkowanie mokradeł. Konwencję Ramsarską podpisało dotychczas 170 państw, które w jej ramach wyznaczyły ponad 2300 obszarów pokrywających łącznie blisko 250 mln ha. W Polsce wyznaczonych jest 19 obszarów Ramsar, w tym aż 4 na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego. Są to rezerwaty przyrody: Jezioro Łuknajno, Jezioro Siedmiu Wysp, Jezioro Karaś oraz Jezioro Drużno.
Jezioro Łuknajno włączono do sieci w 1977 r. i obejmuje 1189 ha. Znajduje się ono w gminie Mikołajki i oprócz jeziora obejmuje także tereny przyległe. Znajdują się tam rzadkie siedliska podwodnych łąk ramienicowych. To także obszar występowania 14 gatunków ptaków zagrożonych w skali Europy, m.in. trzmielojada, kani czarnej i rudej, bielika, orlika krzykliwego, rybołowa, błotniaka stawowego i zbożowego, bąka, derkacza, kropiatki i zielonki. W okresach migracyjnych stwierdzono tu aż 96 gatunków ptaków wodno-błotnych.
Jezioro Siedmiu Wysp, do listy ramsarskiej włączone w 1984 r., leży w gminach Srokowo i Węgorzewo. W jego skład wchodzi jezioro Oświn z zalesionymi wyspami oraz przyległe tereny podmokłe, które obejmują łącznie 1618 ha. Na terenie rezerwatu znajduje się między innymi kompleks torfowisk wysokich, bory i lasy bagienne, oraz niżowe łąki. W obszarze występuje 28 gatunków lęgowych ptaków, m.in.: bąk, zielonka, derkacz, zausznik, gęsi: białoczelna, zbożowa i gęgawa; rybitwa czarna i białowąsa, orlik krzykliwy, bielik i zimorodek. Rezerwat jest również miejscem bytowania żółwia błotnego.
Jezioro Karaś, włączone do sieci w 1984 r. i obejmujące 815 ha, leży w gminach Iława i Biskupiec. Obszar ten obejmuje jezioro Karaś wraz z otaczającymi je terenami bagiennymi, na którym znajdują się siedliska lasów bagiennych. To także miejsce występowania podwodnych łąk ramienic, z jednym z trzech w Polsce stanowiskiem ramienicy wielokolczastej. Obszar ten, jak większość w sieci, charakteryzuje bogactwo ornitologiczne ptaków lęgowych oraz odpoczywających, z gatunkami takimi jak bąk, bączek, błotniak stawowy, żuraw, kania czarna, rybitwa rzeczna. Jezioro jest także miejscem pierzenia się stad łabędzi niemych, łysek i krzyżówek oraz miejscem żerowania bielika i rybołowa.
Jezioro Drużno obszarem Ramsar jest od 2002 r. i zajmuje powierzchnię 3068 ha. Znajduje się ono w gminach Elbląg i Markusy i poza jeziorem obejmuje również tereny przyległe. Przeważającą powierzchnię zbiornika w okresie wegetacyjnym zajmują zbiorowiska roślin o liściach pływających tworzących zespół „lilii wodnych”, z największym w Polsce stanowiskiem grzybieńczyka wodnego. W obszarze występuje co najmniej 19 gatunków lęgowych ptaków, m.in.: gęś zbożowa i białoczelna, rybitwa rzeczna, białowąsa i czarna oraz podróżniczek oraz 7 gatunków ujętych z Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt: bączek, bąk, świstun, orlik krzykliwy, bielik, zielonka i mewa mała. W okresie wiosennych i jesiennych wędrówek na jeziorze gromadzi się tysiące gęsi białoczelnych i zbożowych oraz kaczek. Jesienią ostoja jest również miejscem gromadzenia się przelotnych żurawi.
Fot.: Maciej Rodziewicz