O ochronie żubrów
W Mucznem na Podkarpaciu odbyła się XVI międzynarodowa konferencja Żubry w Dolinie Sanu poświęcona ochronie i hodowli żubrów. Konferencję zorganizowało Stowarzyszenie Miłośników Żubrów. Wzięło w niej udział około 220 osób z 13 krajów, w tym także przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska oraz Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie i Rzeszowie.
W ciągu dwóch dni wysłuchano kilkudziesięciu prezentacji, zarówno ogólnych, jak i bardzo szczegółowych. Dyskutowano nad liczebnością populacji, sposobami zapobiegania szkodom powodowanym przez te zwierzęta i zdrowotnością żubrów. Podczas wydarzenia przedstawiono między innymi informacje o żubrach wsiedlonych do Puszczy Augustowskiej na początku kwietnia 2018 r. Wypuszczone stado powiększyło się już o cielaka.
Duże zainteresowanie wzbudziło też wystąpienie dotyczące wstępnych badań nad utworzeniem banku oocytów, zarodków oraz komórek somatycznych żubra. Zaprezentowano obiecujące perspektywy jakie dało uzyskanie pierwszego zarodka żubra w warunkach in vitro, podkreślając jednocześnie, że prowadzone badania pozwalają na zachowanie oraz zwiększenie potencjału rozrodczego żubra, a tym samym wspierają program ochrony tego gatunku.
Przedstawiono także subiektywny ranking zagród pokazowych żubrów w Polsce pod względem wielkości i ukształtowania wybiegu. Uczestnicy konferencji zapoznali się również z filmem prezentującym autorskie pomysły na urządzenia usprawniające obsługę stada żubrów. Ich przykładem jest innowacyjna odłownia, zlokalizowana przy zagrodzie pokazowej w Mucznem.
Ochrona żubra stała się w Polsce sztandarowym przykładem dobrej organizacji, planowania oraz determinacji w zachowaniu gatunku będącego niegdyś na krawędzi wyginięcia. Wysiłek wspierania populacji żubra w otwartych ekosystemach leśnych kontynuowany jest w naszym kraju już ponad pół wieku. W tym czasie liczba stad oraz liczebność samej populacji wzrosła znacząco dzięki działaniom podejmowanym przez człowieka i zaangażowaniu instytucji. W skali kraju populacja gatunku rozrosła się niemal trzykrotnie w okresie ostatnich dwóch dekad osiągając obecny poziom około 1900 osobników. Stada żubra zamieszkały w nowych kompleksach leśnych.
W północno-wschodniej Polsce zamieszkuje około połowy populacji żubra i składa się na nią kilka stad wolnościowych w takich kompleksach leśnych jak puszcze: Białowieska, Knyszyńska, Borecka oraz Augustowska. Planowane jest dalsze wsiedlanie gatunku na obszary, gdzie nie jest on obecny, m.in w kompleksie Puszczy Rominckiej. Na Mazurach wsiedlenie żubra w kompleksie Puszczy Boreckiej miało miejsce w latach sześćdziesiątych. Obecnie jest to stado wolnościowe, liczące 122 osobniki. Bytuje na powierzchni około 18 000 ha, stanowiących siedliska leśne i łąki.
Fot.: Maria Mellin